Verslaving is een complexe ziekte, maar bijna een eeuw van wetenschappelijk onderzoek heeft onderzoekers geholpen om een beter begrip te krijgen van hoe het werkt.
Dit onderzoek heeft geleid tot een belangrijke verandering in de manier waarop we over verslaving praten: verslaving wordt nu geclassificeerd als een ziekte die de hersenen aantast, niet als een persoonlijk falen of een persoonlijke keuze.
De meeste mensen denken aan middelengebruik als ze over verslaving horen, maar dat is niet de enige vorm van verslaving.
Onderzoek suggereert dat verslavingen aan middelen op dezelfde manier werken als patronen van dwangmatig gedrag, zoals gokken of winkelen.
Tegenwoordig erkennen de meeste experts twee soorten verslaving:
- Chemische verslaving. Hiermee wordt bedoeld verslaving waarbij middelen worden gebruikt.
- Gedragsverslaving. Dit verwijst naar verslaving waarbij dwangmatig gedrag betrokken is. Dit zijn aanhoudende, herhaalde gedragingen die u vertoont, zelfs als ze geen echt voordeel opleveren.
Hoe verslaving over het algemeen werkt
Voordat we ingaan op de verschillende soorten verslaving, is het handig om een paar algemene elementen van verslaving te begrijpen.
Het beloningssysteem
Verslaving verstoort de normale hersenfunctie, vooral in het beloningssysteem.
Wanneer je iets doet dat je leuk vindt, of dat nu is met je beste vriend, een fles wijn drinken of cocaïne gebruiken, geeft dit beloningssysteem de neurotransmitter dopamine vrij samen met andere chemicaliën.
In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, lijkt dopamine niet echt gevoelens van plezier of euforie te veroorzaken. In plaats daarvan lijkt het versterken de associatie van je hersenen tussen bepaalde dingen en gevoelens van plezier, waardoor je die dingen in de toekomst opnieuw gaat zoeken.
Hunkeren en tolerantie
De wens om deze euforie opnieuw te ervaren kan hunkeren naar de stof of het gedrag opwekken, vooral wanneer je dezelfde signalen tegenkomt (zoals een feestje waar mensen drinken bijvoorbeeld). Deze verlangens dienen vaak als het eerste teken van verslaving.
Terwijl u een stof blijft gebruiken of gedrag vertoont, blijven uw hersenen grotere hoeveelheden dopamine produceren. Uiteindelijk erkent het dat er al veel dopamine in je hersenen zit en begint het minder te produceren als reactie op normale triggers.
Er is echter één probleem: het beloningssysteem van je hersenen heeft nog steeds dezelfde hoeveelheid dopamine nodig om te functioneren zoals het zou moeten.
Binnenkort moet u gebruiken meer van de stof om goed te maken wat je hersenen niet vrijgeven. Dit effect wordt tolerantie genoemd.
Desinteresse in andere activiteiten
Naarmate de verslaving zich ontwikkelt, is het normaal dat u uw interesse verliest in hobby's en andere dingen die u ooit leuk vond.
Dit gebeurt omdat je hersenen niet langer veel dopamine produceren als reactie op natuurlijke triggers, zoals seks hebben of kunst maken.
Zelfs als je wilt stoppen met het gebruik van een middel of met gedrag wilt stoppen, heb je misschien het gevoel dat je ze nog steeds nodig hebt om je ergens goed over te voelen.
Verlies van controle
Verslaving houdt meestal een onvermogen in om het middelengebruik of specifiek gedrag te beheersen. Dit kan onder andere leiden tot baanverlies, gezondheidsproblemen en relatieproblemen.
Als reactie hierop zou je kunnen besluiten om te stoppen met de stof of het gedrag, maar je merkt dat je ondanks je inspanningen steeds tekortschiet.
Wat u moet weten over chemische verslaving
Chemische verslaving kan lastig zijn om over te praten, omdat er vaak verwarring bestaat over wat misbruik, afhankelijkheid en verslaving van middelen inhoudt.
Dit is gedeeltelijk de reden waarom de meest recente editie van de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5) het gebruik van de term 'stoornis in het gebruik van middelen' aanbeveelt. Deze classificatie omvat meer diagnostische criteria om beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg te helpen onderscheid te maken tussen milde, matige en ernstige gevallen.
Veel experts geven er ook de voorkeur aan omdat het termen als 'misbruik' vermijdt, wat verslaving verder kan stigmatiseren en mensen ervan weerhoudt hulp te zoeken.
Veel voorkomende symptomen van een stoornis in het gebruik van middelen zijn:
- hunkering intens genoeg om uw vermogen om aan andere dingen te denken, te beïnvloeden
- een behoefte om meer van de stof te gebruiken om dezelfde effecten te ervaren
- ongemak of ongemak als u niet gemakkelijk bij de stof kunt komen
- risicovol middelengebruik, zoals autorijden of werken tijdens het gebruik ervan
- problemen met het beheren van werk-, school- of huishoudelijke verantwoordelijkheden vanwege middelengebruik
- vriendschaps- of relatieproblemen in verband met middelengebruik
- minder tijd besteden aan activiteiten die u vroeger leuk vond
- een onvermogen om te stoppen met het gebruik van de stof
- ontwenningsverschijnselen wanneer u probeert te stoppen
Enkele van de meest voorkomende verslavende middelen zijn:
- alcohol
- opioïden, waaronder zowel heroïne als voorgeschreven pijnstillers zoals oxycodon en morfine
- hennep
- nicotine
- amfetaminen
- cocaïne
- methamfetamine
Wat u moet weten over gedragsverslaving
Er is enige onenigheid over het concept van gedragsverslavingen en of er echt sprake is van verslaving. De DSM-5 herkent nu echter twee gedragsverslavingen:
- gokverslaving
- internetgaming-stoornis
Hoewel de meeste medische experts het erover eens zijn, kunnen bepaalde gedragspatronen in de loop van de tijd problematisch worden, maar er is nog wat discussie over:
- het punt waarop gedragingen verslavingen worden
- specifiek gedrag dat verslavend kan worden
Sommigen zijn het er bijvoorbeeld over eens dat winkelen, seks en sportverslavingen bestaan, maar twijfelen aan het idee dat mensen verslaafd kunnen raken aan Facebook.
De APA koos ervoor om deze gedragspatronen niet op te nemen in de DSM-5, daarbij verwijzend naar het gebrek aan wetenschappelijk, peer-reviewed bewijs dat nodig is om standaardcriteria voor diagnose te ontwikkelen.
Als gevolg hiervan zijn er geen officiële diagnostische criteria.
Algemene bezingen van een mogelijke gedragsverslaving zijn onder meer:
- grote hoeveelheden tijd besteden aan het zich bezighouden met het gedrag
- dringt aan op gedrag, zelfs als het een negatief effect heeft op het dagelijks leven, de verantwoordelijkheden of relaties
- het gedrag gebruiken om ongewenste emoties te beheersen
- het gedrag verbergen of liegen tegen andere mensen over de tijd die eraan wordt besteed
- moeilijkheid om het gedrag te vermijden
- prikkelbaarheid, rusteloosheid, angst, depressie of andere ontwenningsverschijnselen bij een poging om te stoppen
- zich gedwongen voelen om het gedrag voort te zetten, zelfs als het leed veroorzaakt
Veel voorkomende gedragsverslavingen die mensen vaak zoeken naar therapie en andere professionele ondersteuning om aan te pakken, zijn onder meer:
- winkelverslaving
- verslaving
- voedselverslaving
- seksverslaving
- Tv-verslaving
- Facebook (social media) verslaving
Behandelingen voor stoornis in het gebruik van middelen
Het is vaak buitengewoon moeilijk om het gebruik van middelen alleen te stoppen of onder controle te houden zonder ondersteuning van een getrainde professional.
De eerste behandelingsstap voor sommige vormen van stoornis in het gebruik van middelen, inclusief die waarbij alcohol, benzodiazepinen en heroïne betrokken zijn, omvat doorgaans ontgifting onder medisch toezicht. Dit zal de aandoening niet behandelen, maar het kan mensen helpen om het opnameproces veilig te doorlopen.
Van daaruit wordt meestal een (of een combinatie van) de volgende aanbevolen.
Residentiële behandeling
Rehab, of residentiële behandeling, omvat een verblijf in een behandelingsfaciliteit waar getrainde behandelspecialisten medische aandacht en ondersteuning bieden. Sommige programma's duren maar een paar weken, terwijl andere enkele maanden tot een jaar kunnen duren.
Veel revalidatieprogramma's bevatten ook elementen van de volgende behandelingsbenaderingen.
Behandeling
Psychotherapie en verslavingszorg kunnen helpen bij het herstel, vooral als iemand middelen gaat gebruiken om met verontrustende emoties om te gaan.
Een therapeut kan hen helpen enkele redenen achter hun middelengebruik te onderzoeken en nieuwe copingstrategieën te bedenken om met uitdagingen om te gaan.
Medicatie
In sommige gevallen kan medicatie mensen die door een verslaving heen werken, helpen om meer succes te hebben bij het herstel.
Het kan met name nuttig zijn om terugval te voorkomen bij mensen die te maken hebben met een verslavingsstoornis waarbij alcohol, nicotine of opioïden betrokken zijn. Deze medicijnen werken op verschillende manieren, maar ze helpen over het algemeen om het hunkeren naar de stof te verminderen en ontwenningsverschijnselen te verminderen.
Behandelaars raden doorgaans aan om medicatie te gebruiken in combinatie met andere behandelmethoden, zoals therapie, om onderliggende factoren aan te pakken.
Steungroepen
Twaalf-stappenprogramma's zoals Anonieme Alcoholisten en Anonieme Verslaafden helpen veel mensen om te herstellen. Deze programma's zijn gebaseerd op zelfhulpbehandelingsmethoden en omvatten anonieme groepsondersteuning van andere mensen die aan herstel werken.
Troost en begeleiding van anderen die aan herstel werken, kunnen veel verschil maken. Deze programma's bieden op zichzelf echter onvoldoende ondersteuning. Bovendien werkt het 12-stappenmodel niet voor iedereen.
Andere programma's, zoals SMART Recovery, kunnen een betere optie zijn voor mensen die op zoek zijn naar een meer wetenschappelijke benadering van groepsondersteuning.
Behandelingen voor gedragsverslavingen
Net als bij chemische verslaving, kunnen veel verschillende factoren bijdragen aan gedragsverslavingen. Behandelingsbenaderingen kunnen variëren, maar therapie is meestal de eerste aanbeveling.
Behandeling
Een type therapie dat bekend staat als cognitieve gedragstherapie (CGT) en die vaak het meest nuttig is bij gedragsverslavingen.
CGT richt zich op het aandacht schenken aan de gedachten en emoties die leed veroorzaken en het leren hoe je ze op dat moment opnieuw kunt kaderen. Dit, gecombineerd met productievere copingvaardigheden, kan de behoefte aan verslavend gedrag verminderen.
Andere soorten therapie kunnen ook helpen bij het aanpakken van onderliggende problemen die een rol kunnen spelen bij gedragsverslaving, zoals zorgen over relaties.
Andere behandelingen
Zelfhulpgroepen en andere vormen van groepsondersteuning kunnen helpen bij gedragsverslaving, vooral in combinatie met therapie.
Sommige onderzoeken suggereren ook dat SSRI-antidepressiva enig voordeel kunnen hebben bij het aanpakken van verslavend gedrag.
het komt neer op
Deskundigen moeten misschien nog meer leren over hoe en waarom verslaving plaatsvindt, maar één ding is duidelijk: verslaving is behandelbaar.
De Substance Abuse and Mental Health Services Administration (SAMHSA) -website kan u helpen bij het vinden van herstelbronnen voor uzelf of een geliefde, inclusief informatie over verslaving, een locator voor behandelingsdiensten, een gratis 24-uurs informatieve hulplijn en meer.
Crystal Raypole werkte eerder als schrijver en redacteur voor GoodTherapy. Haar interessegebieden omvatten Aziatische talen en literatuur, Japanse vertalingen, koken, natuurwetenschappen, seksuele positiviteit en geestelijke gezondheid. Ze zet zich in het bijzonder in om het stigma rond psychische problemen te helpen verminderen.