Hoewel slaapverlamming kan leiden tot hoge niveaus van angst, wordt het over het algemeen niet als levensbedreigend beschouwd.
Hoewel er meer onderzoek nodig is naar de langetermijneffecten, duren afleveringen meestal maar tussen een paar seconden en een paar minuten.
Wat is slaapverlamming?
Een episode van slaapverlamming treedt op wanneer u net in slaap valt of gewoon wakker wordt. U voelt zich verlamd en kunt niet praten of bewegen. Het kan een paar seconden of een paar minuten duren en behoorlijk storend aanvoelen.
Terwijl u slaapverlamming ervaart, kunt u levendige wakkere dromen hallucineren, wat kan leiden tot gevoelens van intense angst en hoge niveaus van angst.
Wanneer dit gebeurt terwijl u wakker wordt, wordt dit hypnopompische slaapverlamming genoemd. Wanneer het optreedt terwijl u in slaap valt, staat het bekend als hypnagogische slaapverlamming.
Als u periodes van slaapverlamming heeft, onafhankelijk van andere aandoeningen, wordt dit geïsoleerde slaapverlamming (ISP) genoemd. Als ISP-episodes met frequentie voorkomen en uitgesproken leed veroorzaken, wordt dit terugkerende geïsoleerde slaapverlamming (RISP) genoemd.
Oorzaken van slaapverlamming
Volgens een artikel uit 2018 in het International Journal of Applied & Basic Medical Research heeft slaapverlamming meer aandacht gekregen van de niet-wetenschappelijke gemeenschap dan van de wetenschappelijke wereld.
Dit heeft onze huidige kennis over slaapverlamming beperkt met betrekking tot:
- risicofactoren
- triggers
- langdurige schade
Cultureel
Er is momenteel een grotere hoeveelheid culturele informatie beschikbaar dan klinisch onderzoek, bijvoorbeeld:
- In Cambodja geloven velen dat slaapverlamming een spirituele aanval is.
- In Italië is een populaire folk remedie om met het gezicht naar beneden te slapen met een hoop zand op het bed en een bezem bij de deur.
- In China zijn veel mensen van mening dat slaapverlamming moet worden behandeld met de hulp van een spiritist.
Wetenschappelijk
Vanuit een medisch perspectief identificeerde een recensie uit 2018 in het tijdschrift Sleep Medicine Reviews een groot aantal variabelen die verband houden met slaapverlamming, waaronder:
- genetische invloeden
- fysieke ziekte
- slaapproblemen en -stoornissen, zowel subjectieve slaapkwaliteit als objectieve slaapverstoring
- stress en trauma, in het bijzonder posttraumatische stressstoornis (PTSD) en paniekstoornis
- substantie gebruik
- symptomen van psychiatrische aandoeningen, voornamelijk angstsymptomen
Slaapverlamming en REM-slaap
Hypnopompische slaapverlamming kan verband houden met de overgang van REM-slaap (snelle oogbeweging).
Slaap met niet-snelle oogbewegingen (NREM) vindt plaats aan het begin van het normale proces van in slaap vallen. Tijdens NREM vertragen je hersengolven.
Na ongeveer 90 minuten NREM-slaap verandert uw hersenactiviteit en begint de REM-slaap. Terwijl je ogen snel bewegen en je droomt, blijft je lichaam volledig ontspannen.
Als u zich bewust wordt vóór het einde van de REM-cyclus, kan er een besef zijn van een onvermogen om te spreken of te bewegen.
Slaapverlamming en narcolepsie
Narcolepsie is een slaapstoornis die overdag ernstige slaperigheid en onverwachte slaapaanvallen veroorzaakt. De meeste mensen met narcolepsie kunnen moeite hebben om gedurende langere tijd wakker te blijven, ongeacht hun situatie of de omstandigheden.
Een symptoom van narcolepsie kan slaapverlamming zijn, maar niet iedereen die slaapverlamming ervaart, heeft narcolepsie.
Volgens een onderzoek uit 2013 is een manier om mogelijk onderscheid te maken tussen slaapverlamming en narcolepsie, dat de aanvallen van slaapverlamming vaker voorkomen bij het ontwaken, terwijl narcolepsie-aanvallen vaker voorkomen bij het in slaap vallen.
Hoewel deze chronische aandoening niet te genezen is, kunnen veel symptomen worden behandeld met veranderingen in levensstijl en medicatie.
Hoe vaak komt slaapverlamming voor?
Een evaluatie uit 2011 concludeerde dat 7,6 procent van de algemene bevolking ten minste één episode van slaapverlamming had doorgemaakt. De cijfers waren opvallend hoger bij studenten (28,3 procent) en psychiatrische patiënten (31,9 procent).
Afhalen
Hoewel wakker worden met een onvermogen om te bewegen of te praten ongelooflijk schokkend kan zijn, duurt slaapverlamming meestal niet erg lang en is het niet levensbedreigend.
Als u merkt dat u meer dan periodiek slaapverlamming ervaart, bezoek dan uw arts om te zien of u mogelijk een onderliggende aandoening heeft.
Vertel hen of u ooit een andere slaapstoornis heeft gehad en laat hen weten welke medicijnen en supplementen u momenteel gebruikt.
