Je hebt waarschijnlijk ooit iets zelfvernietigend gedaan. Zowat iedereen heeft. Meestal is het niet opzettelijk en wordt het geen gewoonte.
Zelfdestructief gedrag is gedrag dat u lichamelijk of geestelijk schade zal berokkenen. Het kan onbedoeld zijn. Of het kan zijn dat u precies weet wat u doet, maar dat de drang te sterk is om te beheersen.
Het kan te wijten zijn aan eerdere levenservaringen. Het kan ook verband houden met een psychische aandoening, zoals depressie of angst.
Lees verder terwijl we naar zelfdestructief gedrag kijken, hoe we ze kunnen herkennen en wat we eraan kunnen doen.
Wat is zelfvernietigend gedrag?
Zelfdestructief gedrag is iets doen dat zeker zelfbeschadiging veroorzaakt, of het nu emotioneel of fysiek is. Bepaald zelfvernietigend gedrag is duidelijker, zoals:
- zelfmoordpoging
- eetaanvallen
- dwangmatige activiteiten zoals gokken, gamen of winkelen
- impulsief en riskant seksueel gedrag
- overmatig gebruik van alcohol en drugs
- zelfverwonding, zoals knippen, haren trekken, branden
Er zijn ook meer subtiele vormen van zelfsabotage. Je realiseert je misschien niet dat je het doet, althans op een bewust niveau. Voorbeelden hiervan zijn:
- minachtend zijn, erop aandringen dat je niet slim, capabel of aantrekkelijk genoeg bent
- jezelf veranderen om anderen te plezieren
- vastklampen aan iemand die niet in jou geïnteresseerd is
- zich bezighouden met vervreemdend of agressief gedrag dat mensen wegduwt
- onaangepast gedrag, zoals chronisch vermijden, uitstelgedrag en passieve agressiviteit
- wentelen in zelfmedelijden
De frequentie en ernst van deze gedragingen variëren van persoon tot persoon. Voor sommigen zijn ze zeldzaam en mild. Voor anderen zijn ze frequent en gevaarlijk. Maar ze veroorzaken altijd problemen.
Wat zijn veelvoorkomende risicofactoren voor zelfdestructief gedrag?
U bent wellicht meer geneigd om u zelfvernietigend te gedragen als u het volgende heeft ervaren:
- alcohol- of drugsgebruik
- kindertrauma, verwaarlozing of verlatenheid
- emotioneel of fysiek misbruik
- vrienden die zichzelf verwonden
- een laag zelfbeeld
- sociaal isolement, uitsluiting
Als u zelfdestructief gedrag vertoont, kan dit de kans vergroten dat u een ander gedrag ontwikkelt.
Onderzoek toont aan dat zelfbeschadiging veel voorkomt bij zowel mensen die al dan niet een diagnose van geestelijke gezondheid hebben. Het kan iedereen van elke leeftijd overkomen, hoewel tieners en jonge volwassenen eerder lichamelijk letsel oplopen.
Zelfdestructief gedrag kan voortkomen uit een psychische aandoening, zoals:
- Angststoornissen: Gekenmerkt door slopende angst, zorgen en verdriet.
- Depressie: overweldigend verdriet en verlies van interesse. Het gaat meestal ook om een verscheidenheid aan fysieke symptomen.
- Eetstoornissen: aandoeningen zoals anorexia, boulimia en eetaanvallen.
- Persoonlijkheidsstoornissen: onvermogen om op een gezonde manier met andere mensen om te gaan.
- Posttraumatische stressstoornis (PTSD): PTSD is een angststoornis die begint nadat u een traumatische gebeurtenis heeft meegemaakt. Studies tonen aan dat PTSD en impulsieve persoonlijkheidskenmerken u het risico op zelfdestructief gedrag kunnen opleveren. Het percentage zelfdestructief gedrag is vooral hoog onder veteranen die zijn blootgesteld aan trauma's.
Hoe wordt zelfdestructief gedrag gediagnosticeerd?
Zelfdestructief gedrag kan een coping-mechanisme zijn waarvan je niet wist dat je het ontwikkeld had.
Je zet jezelf bijvoorbeeld neer op je werk. Het resultaat is dat u niet de gewenste promotie krijgt. Dat is zelfvernietigend. Als je bent opgegroeid in de schaduw van constante afwijzing, kan dit jouw manier zijn om het te doen voordat iemand anders de kans krijgt.
Dit betekent niet noodzakelijk dat u een psychische stoornis heeft. Als je het eenmaal herkent voor wat het is, kun je zelfdestructief gedrag vervangen door iets dat in je eigen belang is.
Een patroon van zelfdestructief gedrag of enige vorm van fysieke zelfbeschadiging is een andere zaak. Dit gedrag heeft ernstige gevolgen. Als dat klinkt als uw situatie, is het tijd om hulp te zoeken.
Begin met het raadplegen van een gekwalificeerde professional in de geestelijke gezondheidszorg voor een evaluatie. Een interview helpt de therapeut om meer te weten te komen over uw gedrag en de klinische betekenis ervan.
Het is belangrijk om te bepalen of zelfdestructief gedrag deel uitmaakt van een psychische stoornis. Deze kennis zal de behandeling helpen begeleiden.
Criteria voor de diagnose van niet-suïcidale zelfverwonding zijn onder meer:
- schade aan uw lichaam hebben zonder suïcidale intentie gedurende ten minste 5 dagen in het afgelopen jaar
- dit doen om positieve gevoelens te bevorderen, negatieve gedachten of gevoelens te verlichten of om een probleem op te lossen
- preoccupatie met zelfverwonding of frequente aandrang tot zelfverwonding
- er veel verdriet over voelen
- het is niet te wijten aan een andere aandoening
In één onderzoek waarschuwen onderzoekers dat zelfbeschadigend gedrag verkeerd kan worden gediagnosticeerd als borderline persoonlijkheidsstoornis.
Hulp zoeken voor zelfdestructief gedragEr is hulp beschikbaar. Als jij, of iemand van wie je houdt, zelfdestructief is, zijn hier enkele bronnen om te helpen:
- Nationale Alliantie voor psychische aandoeningen (NAMI). Bel de HelpLine op 1-800-950-NAMI, maandag t / m vrijdag, 10.00 - 18.00 uur. ET of stuur een e-mail naar [email protected]. Als u zich in een crisis bevindt, sms dan NAMI naar 741741.
- Nationale levenslijn voor zelfmoordpreventie. 800-273-TALK
- Zelfverwonding en ondersteuning. Deel persoonlijke verhalen en leer copingvaardigheden voor de drang tot zelfbeschadiging.
- VEILIG. Alternatieven (zelfmisbruik eindigt eindelijk). Middelen, specifieke hotlines en doorverwijzingen van therapeuten per staat.
- Psycholoog Locator. American Psychological Association
- Zoek een psycholoog. Landelijk register van psychologen in de gezondheidszorg
Hoe wordt zelfdestructief gedrag behandeld?
De behandeling wordt afgestemd op uw specifieke behoeften. Frequentie en ernst van symptomen zijn belangrijke overwegingen. Therapie kan zijn:
- Praat therapie. Talk-therapie kan u helpen de oorsprong van uw zelfdestructieve gedrag te begrijpen. U kunt ook leren om met stress om te gaan en op een gezondere manier met uitdagingen om te gaan. De sessies kunnen een-op-een zijn met uw therapeut, met betrokkenheid van het gezin of in een groepsomgeving.
- Gedragstherapie. Gedragstherapie kan voor korte of lange termijn worden gebruikt. Uw therapeut kan u helpen om u meer bewust te worden van triggers en hoe u op een minder storende manier kunt reageren.
Ook eventuele andere voorwaarden moeten worden aangepakt. Dit kan betrekking hebben op:
- verslavingszorg
- woedebeheersing
- meditatie
- stress management
Medicatie kan worden gebruikt om aandoeningen te behandelen, zoals:
- depressie
- Angst stoornissen
- obsessief-compulsief gedrag
- PTSD
- ernstig zelfverwonding of zelfmoordpoging
Uw arts kan een combinatie van behandelingen aanbevelen.
Wat zijn de vooruitzichten voor mensen met zelfdestructief gedrag?
Riskant, zelfvernietigend gedrag kan het risico op slechte geestelijke gezondheidsresultaten en vroegtijdig overlijden vergroten.
Maar u kunt volledig herstellen van zelfdestructief gedrag. Hoe lang het duurt, hangt af van:
- frequentie en ernst van symptomen
- of u andere aandoeningen heeft, zoals depressie of PTSD
- uw specifieke zelfvernietigende gedrag en of dit verband houdt met zaken als alcoholmisbruik of een eetstoornis
Uw kijk hangt af van uw individuele omstandigheden. We weten dat therapie en medicatie effectief kunnen zijn bij de behandeling van verschillende psychische aandoeningen. Uw arts kan u een overzicht geven van wat u kunt verwachten.
het komt neer op
Zelfdestructief gedrag is wanneer u herhaaldelijk dingen doet die u lichamelijk, geestelijk of beide kunnen schaden. Het kan variëren van mild tot levensbedreigend.
Als u denkt dat u zelfdestructief gedrag vertoont, is dat waarschijnlijk het geval. Zo hoef je niet te leven. Je verdient beter.
Raadpleeg uw arts of zoek een gekwalificeerde professional in de geestelijke gezondheidszorg. In therapie kun je de oorzaak en gevolgen van zelfdestructief gedrag oplossen. U kunt nieuwe copingvaardigheden vinden en ander gedrag oefenen. U kunt een gelukkiger, minder zelfvernietigend leven leiden.