Overzicht
Orale spruw treedt op wanneer zich een schimmelinfectie in uw mond ontwikkelt. Het staat ook bekend als orale candidiasis, orofaryngeale candidiasis of gewoon spruw.
Spruw komt het vaakst voor bij zuigelingen en peuters. Het veroorzaakt witte of gelige bultjes op de binnenkant van de wangen en tong. Die hobbels verdwijnen meestal met de behandeling.
De infectie is doorgaans mild en veroorzaakt zelden ernstige problemen. Maar bij mensen met een verzwakt immuunsysteem kan het zich verspreiden naar andere delen van het lichaam en mogelijk ernstige complicaties veroorzaken.
Symptomen van spruw
In de vroege stadia kan spruw geen symptomen veroorzaken. Maar naarmate de infectie erger wordt, kunnen een of meer van de volgende symptomen optreden:
- witte of gele bultjes op de binnenkant van je wangen, tong, amandelen, tandvlees of lippen
- lichte bloeding als de hobbels worden geschraapt
- pijn of brandend gevoel in uw mond
- een katoenachtig gevoel in je mond
- droge, gebarsten huid in de mondhoeken
- Moeite met slikken
- een vieze smaak in je mond
- een verlies van smaak
In sommige gevallen kan spruw uw slokdarm aantasten, hoewel dit ongebruikelijk is. Dezelfde schimmel die spruw veroorzaakt, kan ook schimmelinfecties veroorzaken in andere delen van uw lichaam. Lees meer over de symptomen van spruw en andere soorten schimmelinfecties.
Oorzaken van spruw
Orale spruw en andere schimmelinfecties worden veroorzaakt door een overgroei van de schimmel Candida albicans (C. albicans).
Het is normaal voor een kleine hoeveelheid C. albicans om in je mond te leven, zonder schade aan te richten. Wanneer uw immuunsysteem goed werkt, helpen nuttige bacteriën in uw lichaam te behouden C. albicans onder controle.
Maar als uw immuunsysteem is aangetast of de balans van micro-organismen in uw lichaam is verstoord, kan de schimmel uit de hand lopen.
U kunt een overmatige groei van C. albicans die spruw veroorzaakt als u bepaalde medicijnen gebruikt die het aantal vriendelijke micro-organismen in uw lichaam verminderen, zoals antibiotica.
Kankerbehandelingen, waaronder chemotherapie en bestralingstherapie, kunnen ook gezonde cellen beschadigen of doden. Dit maakt u vatbaarder voor spruw en andere infecties.
Aandoeningen die uw immuunsysteem verzwakken, zoals leukemie en HIV, verhogen ook het risico op het ontwikkelen van spruw. Spruw is een veel voorkomende opportunistische infectie bij mensen met hiv.
Diabetes kan ook bijdragen aan orale spruw. Ongecontroleerde diabetes verzwakt uw immuunsysteem en veroorzaakt hoge bloedsuikerspiegels. Dit schept gunstige voorwaarden voor C. albicans groeien.
Is orale spruw besmettelijk?
Als u spruw heeft, is het mogelijk om de schimmel die deze aandoening veroorzaakt door te geven aan iemand anders als u hem / haar kust. In sommige gevallen kan die persoon spruw krijgen.
De schimmel die spruw veroorzaakt, veroorzaakt ook schimmelinfecties in andere lichaamsdelen. Het is mogelijk dat u de schimmel van het ene lichaamsdeel naar het andere deel van het lichaam van iemand anders overbrengt.
Als u spruw, een vaginale schimmelinfectie of een schimmelinfectie op de penis heeft, kunt u de schimmel mogelijk doorgeven aan uw partner via vaginale seks, anale seks of orale seks.
Als u zwanger bent en een vaginale schimmelinfectie heeft, kunt u de schimmel tijdens de bevalling mogelijk doorgeven aan uw baby.
Als u een gistinfectie in de borst of een tepelgist heeft, kunt u de schimmel tijdens het geven van borstvoeding aan uw baby doorgeven. Uw baby kan de schimmel ook op u overdragen als hij borstvoeding geeft als hij spruw heeft.
Wanneer C. albicans wordt overgedragen van de ene persoon op de andere, veroorzaakt het niet altijd spruw of andere soorten schimmelinfectie.
Ook omdat C. albicans komt zo vaak voor in onze omgeving, het ontwikkelen van een schimmelinfectie betekent niet dat je het noodzakelijkerwijs van iemand anders hebt opgelopen. Lees meer over enkele van de factoren die uw risico op het ontwikkelen van een infectie kunnen verhogen wanneer iemand deze schimmel aan u doorgeeft.
Diagnose van spruw
Uw arts kan mogelijk een diagnose stellen van spruw door simpelweg uw mond te onderzoeken op de karakteristieke bultjes die het veroorzaakt.
In sommige gevallen kan uw arts een biopsie van het getroffen gebied nemen om de diagnose te bevestigen. Om een biopsie uit te voeren, schrapen ze een klein deel van een bult van uw mond. Het monster wordt vervolgens naar een laboratorium gestuurd om te worden getest C. albicans.
Als uw arts vermoedt dat u spruw in uw slokdarm heeft, kunnen zij een keeluitstrijkje of endoscopie gebruiken om de diagnose te bevestigen.
Om een keeluitstrijkje te kweken, gebruikt uw arts een wattenstaafje om een weefselmonster uit de achterkant van uw keel te nemen. Ze sturen dit monster vervolgens naar een laboratorium om te testen.
Om endoscopie uit te voeren, gebruikt uw arts een dunne buis met een lamp en een camera eraan. Ze brengen deze "endoscoop" door uw mond en in uw slokdarm in om deze te onderzoeken. Ze kunnen ook een stukje weefsel verwijderen voor analyse.
Behandeling voor spruw
Om orale spruw te behandelen, kan uw arts een of meer van de volgende medicijnen voorschrijven:
- fluconazol (Diflucan), een oraal antischimmelmedicijn
- clotrimazol (Mycelex Troche), een antischimmelmedicijn dat verkrijgbaar is als zuigtablet
- nystatine (Nystop, Nyata), een antischimmel mondwater dat u in uw mond kunt spoelen of wattenstaafje in de mond van uw baby
- itraconazol (Sporanox), een oraal antischimmelmedicijn dat wordt gebruikt voor de behandeling van mensen die niet reageren op andere behandelingen voor spruw en mensen met hiv
- amfotericine B (AmBisome, Fungizone), een medicijn dat wordt gebruikt om ernstige gevallen van spruw te behandelen
Zodra u met de behandeling begint, verdwijnt spruw meestal binnen een paar weken. Maar in sommige gevallen kan het terugkeren.
Voor volwassenen met terugkerende gevallen van spruw zonder bekende oorzaak, zal hun zorgverlener deze evalueren op onderliggende medische aandoeningen die mogelijk bijdragen aan spruw.
Baby's kunnen in hun eerste levensjaar verschillende episodes van spruw hebben.
Home remedies voor orale spruw
Uw arts kan ook huismiddeltjes of veranderingen in levensstijl aanbevelen om spruw te behandelen of om te voorkomen dat het terugkomt.
Als u herstelt, is het belangrijk om een goede mondhygiëne te oefenen. Hier zijn een paar tips:
- Poets je tanden met een zachte tandenborstel om te voorkomen dat je de bultjes van spruw wegschraapt.
- Vervang uw tandenborstel nadat u klaar bent met uw behandeling voor orale spruw, en maak uw kunstgebit goed schoon als u deze draagt, om het risico op herinfectie te verkleinen.
- Vermijd mondwater of mondsprays, tenzij uw arts ze heeft voorgeschreven.
Sommige huismiddeltjes kunnen ook de symptomen van spruw bij volwassenen helpen verlichten.
Het kan bijvoorbeeld helpen om uw mond te spoelen met een van de volgende:
- zout water
- een oplossing van water en bakpoeder
- een mengsel van water en citroensap
- een mengsel van water en appelciderazijn
Het kan ook helpen om yoghurt te eten die gunstige bacteriën bevat of om een probiotisch supplement te nemen. Praat met een arts voordat u een baby supplementen geeft. Klik hier voor meer informatie over deze huismiddeltjes en andere.
Afbeeldingen van spruw
Spruw en borstvoeding
Dezelfde schimmel die spruw veroorzaakt, kan ook schimmelinfecties op uw borsten en tepels veroorzaken.
Deze schimmel kan tijdens het geven van borstvoeding heen en weer worden overgedragen tussen moeders en baby's.
Als uw baby spruw heeft, kan deze de schimmel mogelijk naar uw borsten of andere delen van de huid overbrengen. Als u een borstgistinfectie of een tepelgistinfectie heeft, kunt u de schimmel mogelijk doorgeven aan de mond of huid van uw baby.
Omdat gist op de huid kan leven zonder een infectie te veroorzaken, kan uw baby spruw ontwikkelen zonder dat u symptomen van een borst- of tepelgistinfectie heeft.
Als u een schimmelinfectie op uw borsten of tepels krijgt, kunt u last krijgen van:
- pijn in uw borsten, tijdens en na het geven van borstvoeding
- jeuk of een branderig gevoel in of rond uw tepels
- witte of bleke vlekken op of rond uw tepels
- glanzende huid op of rond uw tepels
- schilferende huid op of rond uw tepels
Als uw baby orale spruw krijgt of u een borst- of tepelgistinfectie krijgt, is het belangrijk om zowel voor u als voor uw baby een behandeling te krijgen. Dit kan een transmissiecyclus helpen voorkomen.
Uw zorgverlener kan u adviseren om het volgende te doen:
- Behandel uw baby met een antischimmelmedicijn en breng een antischimmelcrème, zoals terbinafine (Lamisil) of clotrimazol (Lotrimin), aan op uw borsten. Veeg de crème van uw borsten voordat u uw baby borstvoeding geeft om te voorkomen dat de crème in de mond komt.
- Steriliseer de fopspenen, bijtringen, flesnippels en alle andere items die ze in hun mond stoppen. Als je een borstkolf gebruikt, steriliseer dan ook alle onderdelen.
- Houd je tepels tussen de voedingen door schoon en droog. Als u voedingspads gebruikt, vermijd dan die met een plastic voering, die vocht kan vasthouden en gunstige omstandigheden kan creëren voor de groei van schimmel.
Uw arts kan u ook adviseren om veranderingen in uw levensstijl aan te brengen om spruw en andere soorten schimmelinfecties te behandelen of te voorkomen. Lees meer tips voor het beheersen van het risico op een schimmelinfectie tijdens het geven van borstvoeding.
Orale spruw bij baby's
Orale spruw treft meestal zuigelingen en peuters. Baby's kunnen mogelijk spruw ontwikkelen nadat ze de schimmel van hun moeders hebben opgelopen tijdens de zwangerschap, bevalling of borstvoeding, of alleen van gist die van nature in hun omgeving aanwezig is.
Als uw baby spruw heeft, kunnen ze dezelfde tekenen en symptomen krijgen die andere mensen met de aandoening kunnen treffen, waaronder:
- witte of gele bultjes op de binnenkant van de wangen, tong, amandelen, tandvlees of lippen
- lichte bloeding als de hobbels worden geschraapt
- pijn of brandend gevoel in hun mond
- droge, gebarsten huid in de mondhoeken
Orale spruw bij baby's kan ook problemen met het voeden en prikkelbaarheid of onrust veroorzaken.
Als u vermoedt dat uw baby mogelijk spruw heeft, maak dan een afspraak met hun arts. Als uw baby orale spruw krijgt terwijl u hem borstvoeding geeft, hebben u allebei antischimmelbehandelingen nodig. Lees waarom dit belangrijk is om u en uw baby gezond te houden.
Orale spruw bij volwassenen
Spruw komt het meest voor bij baby's en oudere volwassenen, die doorgaans een zwakker immuunsysteem hebben. Maar het kan op elke leeftijd voorkomen.
Jongere volwassenen kunnen spruw krijgen, vooral als ze een verzwakt immuunsysteem hebben. Volwassenen hebben bijvoorbeeld meer kans om spruw te ontwikkelen als ze een voorgeschiedenis hebben van bepaalde medische aandoeningen, medische behandelingen of levensstijlgewoonten die hun immuunsysteem verzwakken.
Bij verder gezonde volwassenen is het onwaarschijnlijk dat spruw ernstige problemen veroorzaakt. Maar als uw immuunsysteem niet goed werkt, kan de infectie zich verspreiden naar andere delen van uw lichaam.
Risicofactoren voor spruw
Baby's, peuters en oudere volwassenen hebben meer kans dan anderen om spruw te ontwikkelen. Bepaalde medische aandoeningen, medische behandelingen en levensstijlfactoren kunnen ook uw risico op spruw verhogen door uw immuunsysteem te verzwakken of de balans van microben in uw lichaam te verstoren.
U kunt bijvoorbeeld een verhoogd risico lopen op spruw als u:
- een aandoening hebben die een droge mond veroorzaakt
- diabetes, bloedarmoede, leukemie of HIV heeft
- antibiotica, corticosteroïden of immunosuppressiva nemen
- behandelingen voor kanker krijgen, zoals chemotherapie of bestralingstherapie
- rook sigaretten
- draag een kunstgebit
Complicaties van spruw
Bij mensen met een gezond immuunsysteem veroorzaakt spruw zelden complicaties. In ernstige gevallen kan het zich verspreiden naar uw slokdarm.
Als uw immuunsysteem verzwakt is, is de kans groter dat u complicaties krijgt door spruw. Zonder de juiste behandeling kan de schimmel die spruw veroorzaakt in uw bloedbaan terechtkomen en zich verspreiden naar uw hart, hersenen, ogen of andere lichaamsdelen. Dit staat bekend als invasieve of systemische candidiasis.
Systemische candidiasis kan problemen veroorzaken in de organen die het aantast. Het kan ook een mogelijk levensbedreigende aandoening veroorzaken die bekend staat als septische shock.
Preventie van spruw
Probeer het volgende om uw risico op spruw te verkleinen:
- Eet een voedzaam dieet en oefen een algehele gezonde levensstijl om de werking van uw immuunsysteem te ondersteunen.
- Oefen een goede mondhygiëne door uw tanden twee keer per dag te poetsen, elke dag te flossen en uw tandarts regelmatig te bezoeken.
- Als uw mond chronisch droog is, maak dan een afspraak met uw arts en volg hun aanbevolen behandelplan.
- Als u een kunstgebit heeft, verwijder deze dan voordat u naar bed gaat, maak ze dagelijks schoon en zorg ervoor dat ze goed passen.
- Als u een inhalator voor corticosteroïden heeft, moet u uw mond spoelen of uw tanden poetsen na gebruik.
- Als u diabetes heeft, onderneem dan maatregelen om uw bloedsuikerspiegel onder controle te houden.
Laat u behandelen als u een schimmelinfectie ontwikkelt in een ander deel van uw lichaam. In sommige gevallen kan een infectie zich van het ene lichaamsdeel naar het andere verspreiden.
Spruw en dieet
Meer onderzoek is nodig om erachter te komen hoe voeding de spruw kan beïnvloeden.
Sommige onderzoeken suggereren dat het eten van bepaalde probiotische voedingsmiddelen of het nemen van probiotische supplementen de groei van C. albicans. Er is echter meer onderzoek nodig om meer te weten te komen over de rol die probiotica kunnen spelen bij de behandeling of preventie van spruw.
Sommige mensen geloven dat het beperken of vermijden van bepaalde voedingsmiddelen ook kan helpen de groei van C. albicans. Sommige mensen hebben bijvoorbeeld gesuggereerd dat het beperken van geraffineerde koolhydraten en suikers kan helpen bij het behandelen of voorkomen van spruw en andere schimmelinfecties.
Op basis van deze overtuigingen is het 'candida-dieet' ontwikkeld. Dit dieet mist echter wetenschappelijke ondersteuning. Krijg meer informatie over wat dit dieet inhoudt en de grenzen van het wetenschappelijk bewijs dat dit ondersteunt.
