Wat is een chemische onbalans in de hersenen?
Er wordt gezegd dat een chemische onbalans in de hersenen optreedt wanneer de hersenen overmatige of onvoldoende chemicaliën bevatten, neurotransmitters genaamd.
Neurotransmitters zijn natuurlijke chemicaliën die de communicatie tussen uw zenuwcellen vergemakkelijken. Voorbeelden zijn noradrenaline en serotonine.
Er wordt vaak gezegd dat psychische aandoeningen, zoals depressie en angst, worden veroorzaakt door een chemische onbalans in de hersenen.
De hypothese wordt soms de chemische onbalanshypothese of de chemische onbalans-theorie genoemd.
Als je je afvraagt of de symptomen die je ervaart worden veroorzaakt door een chemische onbalans, is het belangrijk om te weten dat deze theorie controversieel is. In feite heeft de medische gemeenschap het grotendeels weerlegd.
Onderzoekers stellen dat de hypothese van chemische onbalans meer een stijlfiguur is. Het geeft niet de complexiteit van deze omstandigheden weer.
Met andere woorden, mentale gezondheidsproblemen worden niet precies veroorzaakt door chemische onevenwichtigheden in de hersenen. Ze hebben nog veel meer.
Wat zijn de symptomen van een chemische onbalans in de hersenen?
Wetenschappers stelden eind jaren vijftig het idee voor dat geestelijke gezondheidsproblemen worden veroorzaakt door een chemische onbalans in de hersenen.
Onderzoek richtte zich destijds op de rol die chemicaliën in de hersenen spelen bij depressie en angst.
Deze onderzoekers veronderstelden dat onvoldoende niveaus van neurotransmitters kunnen leiden tot symptomen zoals:
- gevoelens van verdriet, hulpeloosheid, waardeloosheid of leegte
- te veel eten of verlies van eetlust
- slapeloosheid of te veel slapen
- rusteloosheid
- prikkelbaarheid
- een gevoel van naderend onheil of gevaar
- een gebrek aan energie
- afstand nemen van anderen
- een gevoel van gevoelloosheid of een gebrek aan empathie
- extreme stemmingswisselingen
- gedachten om uzelf of anderen pijn te doen
- moeite met het uitvoeren van dagelijkse activiteiten
- het gevoel stemmen in je hoofd te horen
- alcohol- of drugsmisbruik
- moeite met concentreren
Wat zorgt ervoor dat een persoon een chemische onbalans in de hersenen heeft?
De exacte oorzaak van psychische aandoeningen is nog onduidelijk. Onderzoekers zijn van mening dat zowel genetica als omgevings- en sociale factoren, zoals stress of trauma, een rol spelen.
De theorie van de chemische onbalans wordt weerlegd, maar wordt vaak gepresenteerd als een verklaring voor psychische aandoeningen.
Het stelt dat deze aandoeningen worden veroorzaakt door een onbalans van neurotransmitters tussen zenuwcellen in de hersenen.
Depressie zou bijvoorbeeld het gevolg zijn van onvoldoende serotoninespiegels in de hersenen. Maar de theorie verklaart niet hoe deze chemicaliën uit balans raken.
Harvard Medical School meldt dat er waarschijnlijk miljoenen chemische reacties plaatsvinden in de hersenen. Deze reacties zijn verantwoordelijk voor het weergeven van iemands gemoedstoestand en algemene gevoelens.
De miljoenen reacties die plaatsvinden, maken het onmogelijk om te bepalen of iemand een chemische onbalans in zijn hersenen ervaart.
Het meest voorkomende bewijs dat wordt gebruikt om de theorie van chemische onbalans te ondersteunen, is de effectiviteit van antidepressiva.
Antidepressiva werken door de niveaus van serotonine en andere neurotransmitters in de hersenen te verhogen.
Als iemands humeur echter kan worden verbeterd met behulp van medicijnen om chemicaliën in de hersenen te verhogen, betekent dit niet dat de symptomen noodzakelijkerwijs het gevolg zijn van een chemisch tekort.
Het is ook mogelijk dat lage serotoninespiegels gewoon een ander symptoom zijn van depressie, niet de oorzaak.
Een onderzoek uit 2007 toonde aan dat dit soort medicijnen niet effectief waren voor de behandeling van mensen met een depressie.
Een studie schat dat de huidige antidepressiva op de markt alleen effectief zijn voor de behandeling van ongeveer 50 procent van de mensen met een depressie.
Is er een test om een chemische onbalans in de hersenen te identificeren?
Er zijn geen betrouwbare tests beschikbaar om een chemische onbalans in de hersenen te diagnosticeren.
Tests die urine, speeksel of bloed gebruiken om neurotransmitters in de hersenen te meten, zijn waarschijnlijk niet nauwkeurig.
Niet alle neurotransmitters worden in de hersenen geproduceerd. De tests die momenteel op de markt worden gebracht, maken geen onderscheid tussen neurotransmitterniveaus in uw hersenen en in de rest van uw lichaam.
Bovendien veranderen de niveaus van neurotransmitters in uw lichaam en hersenen voortdurend en snel. Dit maakt dergelijke tests onbetrouwbaar.
Diagnose van psychische aandoeningen
Geestelijke gezondheidstoestanden worden niet bepaald door middel van chemische tests. Uw behandelplan laat zich ook niet leiden door dergelijke tests.
Uw zorgverlener kan bloedonderzoeken bestellen om andere aandoeningen uit te sluiten, zoals een schildklieraandoening of vitaminetekort. Beide aandoeningen kunnen symptomen van een psychische aandoening veroorzaken.
Als een onderliggende ziekte niet uit de tests wordt vastgesteld, zal uw zorgverlener u waarschijnlijk doorverwijzen naar een beroepsbeoefenaar in de geestelijke gezondheidszorg, zoals een psychiater of psycholoog. Ze zullen een psychologische evaluatie uitvoeren.
De evaluatie bevat een reeks vragen over uw:
- gedachten
- gevoelens
- eet- en slaapgewoonten
- dagelijkse activiteiten
Hoe wordt een chemische onbalans in de hersenen behandeld?
Er zijn verschillende medicijnen beschikbaar waarvan wordt aangenomen dat ze werken door de niveaus van hersenchemicaliën te veranderen door reabsorptie te blokkeren.
Het blokkeren van reabsorptie verhoogt het niveau van neurotransmitters dat beschikbaar is voor uw zenuwen om te gebruiken. Hierdoor worden uw zenuwreceptoren langer geactiveerd. Deze medicijnen veranderen de niveaus van neurotransmitters van:
- dopamine
- serotonine
- norepinephrine, ook wel noradrenaline genoemd
Sommige medicijnen werken op een combinatie van nog twee van de bovenstaande chemicaliën.
Voorbeelden van deze medicijnen zijn:
- Selectieve serotonineheropnameremmers (SSRI's). SSRI's werken door de reabsorptie van serotonine te blokkeren. Voorbeelden zijn fluoxetine (Prozac), paroxetine (Paxil) en citalopram (Celexa).
- Serotonine-norepinefrineheropnameremmers (SNRI's). Ze omvatten duloxetine (Cymbalta) en venlafaxine (Effexor XR). SNRI's werken door de reabsorptie van zowel serotonine als noradrenaline te blokkeren, wat leidt tot verhoogde niveaus van deze twee chemicaliën in de hersenen.
- Tricyclische antidepressiva (TCA's). Voorbeelden zijn imipramine (Tofranil) en nortriptyline (Pamelor). TCA's blokkeren de reabsorptie van noradrenaline en serotonine.
- Norepinefrine-dopamineheropnameremmers (NDRI's). NDRI's, zoals bupropion (Wellbutrin), blokkeren de reabsorptie van de neurotransmitters noradrenaline en dopamine.
- Monoamineoxidaseremmers (MAO-remmers). MAO-remmers blokkeren de reabsorptie van noradrenaline, serotonine en dopamine. Deze medicijnen, waaronder isocarboxazid (Marplan) en fenelzine (Nardil), zijn niet zo populair als andere soorten antidepressiva.
Als het gaat om psychische aandoeningen, spelen er waarschijnlijk veel factoren een rol. Het is moeilijk om te bepalen of een bepaalde behandeling voor genezing zorgt.
Voor sommige mensen zijn depressies en andere psychische aandoeningen incidenteel, wat betekent dat de symptomen komen en gaan.
Medicijnen kunnen mogelijk helpen bij het beheersen van uw symptomen, maar het kan lang duren voordat de aandoening in remissie gaat. Symptomen kunnen ook later terugkomen.
Terwijl u medicijnen gebruikt voor een psychische aandoening, zijn gesprekstherapie-technieken ook een belangrijke aanvulling op uw behandelplan.
Psychotherapie kan helpen om uw denk- en gedragspatronen om te zetten in gezondere. Enkele voorbeelden zijn cognitieve gedragstherapie en psychodynamische therapie.
Tijdens deze therapiesessies werkt u samen met een professional in de geestelijke gezondheidszorg om technieken te gebruiken die u kunnen helpen uw depressie te beheersen of te voorkomen dat deze terugkeert als u zich eenmaal beter voelt.
Wat zijn de vooruitzichten?
Er zijn weinig aanwijzingen dat een onbalans in chemische stoffen in de hersenen de oorzaak is van welke psychische aandoening dan ook.
Als u een van de tekenen en symptomen van een psychische aandoening ervaart, is het belangrijk om contact op te nemen met een zorgverlener voor een diagnose.
Aarzel niet om hulp te vinden die voor u werkt.
Zodra u een diagnose van uw zorgverlener heeft gekregen, moet u mogelijk verschillende behandelingen of combinaties van behandelingen proberen voordat u degene vindt die voor u werkt.
Uw zorgverlener zal bij het bepalen van een behandelplan rekening moeten houden met meerdere variabelen.
Geduld is de sleutel. Zodra u de juiste behandeling heeft gevonden, vertonen de meeste mensen binnen 6 weken verbetering van hun symptomen.
